FAITS DIVERS VAN DE WEEK: de Ugandese post

-week 4-

Dit lazen we op een rode sticker op de grond toen we in Kampala aan het loket wachtten om postzegels te kopen;

“Veel van onze klanten hebben behoefte aan privacy. Wacht daarom achter deze lijn”

(in het Ndl dus)

Adres in Uganda

Voor verjaardagskado’s en dergelijke :-)

BTC-CTB
Miguel Coulier
Lower Kololo Terrace, Plot 1B
PO BOX 40131
Kampala
Uganda

enkele foto's uit... Bundi!

-> de (grote en nieuwe) rest kan gevonden worden op de link 'fotoalbum' (leve Kampala en de snelle internetverbinding)

Het menu van drie vrijwilligers in het verre afgelegen Bundibugyo

Zatdag 20 januari

’s morgens: een spiegelei met spek en worstjes, met passievruchtensap
’s middags: flensjes met bananenschijfjes in gebakken, met confituur of choco
’s avonds: zelfgemaakte (verse) vislasagne met zelfgebakken soezen en éclairs

er is hier inderdaad niks in Bundibugyo…

Ziek zijn fase 2 : het genezingsproces

De wondjes groeien schoon dicht, daar kunnen de wormpjes al niet meer inkruipen zie. Nu nog de rode plekken weg en dan zijn de sporen ervan definitief verdwenen…
Wat de maag betreft is het nog niet zo ver gevorderd. Ik heb er maar sporadisch last meer van, maar een stuk minder. Het is dus nog niet voorbij en het kan opnieuw erger worden maar we hopen op het beste. We blijven positief denken en misschien doet de ‘psychosomatiek’ dan zijn werk. We gaan vanmiddag naar Kampala dus dan kan ik eindelijk mijn menu wat meer variëren en es wat rauwe groentjes eten, een goede belegde sandwich kopen en andere groenten binnengooien… We eten bij onze coach twee keer warm per dag, en dat ben ik niet gewoon… mijn maag is een trage aanpasser!

Overmand door pijn en ontberingen…

Ik sta dus vanaf heden ook in het lijstje vrijwilligers die ziek geworden zijn… een dubbele diagnose; twee wormpjes hadden zich genesteld in de huid onder mijn linkerbil en ik heb ongelooflijke maagpijn door een geconstipeerd lijf.

Nummer 1: de wormvriendjes
Ik ben vorige week alleen met mijn Ugandese counterparts on the field geweest naar Bugondo parish in Kasitu (zie vorige post). Tijdens de twee uur durende wandeling tussen de cacaobonen is er een vlieg onder mijn broekspijp gevlogen en heeft me dus twee keer gestoken. Ik dacht dat een simpele jeuk was, efkes gekriebel, dus mijn eerste reactie was een serieuze slag op mijn been om dat beest weg te jagen, maar het was blijkbaar te laat of de slag was er niet op, want ondertussen had mevrouw de vlieg al mijn linkerbil als nest gebruikt, de vuile teef! Aanvankelijk bleven het grote muggenbeten, en jeukte ze ook zodanig veel als normale, maar na een weekendje groeien en eten en groeien en eten zijn ze er begin deze week toch lichtjes beginnen uitkruipen en had ik tegen dinsdag, woensdag twee grote rode vlekken op mijn bil met een kleine zwartgrijze kern. Naar traditie wacht Miguel er weer enkele dagen mee in de hoop dat ze de volgende dag zouden verdwijnen, maar neen, mijn wormvriendjes wouden er zich permanent vestigen. Gisteren heb ik me dan uiteindelijk half ontbloot bij m’n medevrijwilligers om een diagnose te stellen en op hun expertise te hopen voor mijn redding (donderdag en vrijdag bleef het bij een beschrijving ervan, nu kwam de live-actie). Nele, onze wormenexpert had snel een groot vermoeden, en greep meteen naar de grove middelen; een naald! De operatie kon beginnen… na een halfuur was ik al van eentje verlost. Het kreng bleek nog te leven, maar was uit haar habitat gehaald en kon nu een stille dood sterven op het watteke met ontsmettingsmiddel… efkes uit voorzorg brachten ze me naar Bundibugyo hospitaal om een professionele hand in te roepen. Het ganse kennismaking, diagnose stellen, pillen voorschrijven en dubbel vragen om de juiste uitleg ervan enzo stelde me niet echt op mijn gemak. Ik hoop dat ik hier nooit echt serieus ziek ga vallen, in ieder geval probeer ik dan zo snel mogelijk naar Kampala te rennen, fietsen, rijden, vliegen. Ik voelde me nie echt op ’t gemak bij meneer den doktoor (die de worm als een puist wou uitknijpen, brrrr), dus heb ik de andere wormenvriend er maar door mijn sexy verpleegster laten uithalen. Nele deed het subliem en vanaf nu heb ik haar gepromoveerd tot mijn persoonlijke eerste hulp bij ongevallen.

Nummer 2: het geconstipeerd lijf
Dit is, raad es, inderdaad ook al anderhalve week aan de gang. Maagpijn ten top, niet willen of kunnen eten, denken dat je naar de wc kan, maar daar weinig uitsteken, amper of helemaal niet kunnen slapen. Ik heb eerst homeopathische poederkes van mijn verpleegster gekregen en die hielpen een beetje. Daarna ben ik op mijn darmflora-pillen overgeschakelt en hun effect was een stuk minder. Eind deze week weer de poeder, dit weekend een reeks nieuwe pillen, van de Ugandese dokter. Die helpen wel het best, maar een beetje te veel; van een geconstipeerd lijf naar een uitlopend lijf, van het ene tegengestelde naar het andere… vanavond zijn die pillekes op, morgen neem ik weer de poederzakjes zen. Deze nacht heb ik eindelijk serieus kunnen slapen, ik hoop dat dit een trend is die zich positief voortzet, samen met de verminderende maagpijn!

Het leven zoals het is… een vrijwilliger; schoon avontuur dus…

FAITS DIVERS VAN DE WEEK: local language

- week 3 -

how do you speak Bundibugyan? Part one

olajo goeiedag (bij een eerste ontmoeting) of goeiemorgen
wesajo goeiemiddag
webale dankjewel
kutiya? hoe gaat het met je?
ndio goed, ok (reply op het vorige)
myaka yawe? wat is je leeftijd?
okubyghaki? hoe zeg je ‘ ’?

Rwenzori

BTC; foto's field visits

field visit in Kasanzi parish, Nduguto sub-county; visit waterproject (serieuze klim in de bergen), meeting met het dorp, mogelijkheid tot vragen stellen en bediscussieren problemen





field visit in Ntotoro parish; mapping of the village (twee uur tussen de cacaobonenbomen in een serieuze hitte belaagd door vliegskes ieder huis gaan opzoeken, checken wie er woont en wie het hoofd is, om alles dan achteraf met overheerlijke zoete ananas recht van de boom in kaart te zetten, wat je hier ziet)

field visit in Ntotoro parish in subcounty Kasitu; meeting orientatie en sensibilisering VHT (ik was alleen en begreep er drie uur lang bijna geen bal van, we zullen dringend onze taal moeten leren, of een vertaler moeten aanwerven)

Fait divers van de week

- week 2 -
Een medewerker op het district in Bundibugyo gaf een mooie beschrijving voor de Oegandezen hier in hun kantoortjes, op de verschillende departementen opgesloten aan het werk

' they are like grasshoppers in a kalabas '

Brief aan het thuisfront

Dag iedereen,

Bundi calling here…
Ondertussen aan onze tweede werkdag van het nieuwe jaar begonnen, goed uitgeslapen vooral. Ik had vorige zaterdag maar weinig kunnen slapen, een vijftal uur, het was te warm, ik was niet moe, ik kon de slaap niet vatten. Zondag dan vooral uitgerust, en gisteren werd het me wa te veel, te warm, ik werd wat duizelig, zware hoofdpijn. Mijn beetje paniekreactie in de morgen resulteerde in een koortstest in de middag, maar het bleek allemaal goed mee te vallen, 36,3 graden, een mini-mini-mini onderkoeling, meer niet, het waarschijnlijke gevolg van een slaaptekort. Maar alles in orde nu dus, alle slaap ingehaald…

Gisterenavond, rond zes uur, zijn we een waterproject gaan bezoeken (zie BTC: water and sanitation) en ik moet zeggen ik voel me veel beter on the field. Het is misschien lastiger, het wandelen en vooral het klimmen – gisterenavond was de felle zon al verdwenen – maar je krijgt er een veel beter gevoel van, de ervaring die je opdoet verrijkt je meer, en je hebt een veel beter beeld van waar het om draait in de ontwikkelingssamenwerking, meer specifiek die van de Belgische regering. Hier in het kantoor achter je laptop zitten, documenten lezen, hier en daar aantekeningen maken en vragen opschrijven, het kan bijna evengoed in België gebeuren. Het was uiteraard de bedoeling al in december on the field te vertrekken, maar dit werd uitgesteld naar januari eerste week, en uiteraard is dit weer een weekje opgeschoven – we verschieten er al niet meer van, de frustratie daarentegen is er wel. Uiteindelijk zal het er wel van komen, maar het wachten erop is niet het plezantste en ook niet het interessantste. Je kan ook niet kwaad worden, je leert momenteel alles kennen, het project en de mensen, dus je kent alles nog niet genoeg, en zij kennen jou ook nog niet genoeg, om plots kwaad te worden, of om er wat druk op te zetten, maar dat zullen we ongetwijfeld ook wel leren… uhum…

Het ‘leven’ in Bundibugyo heeft nog zijn gewenning nodig. Ik heb onverwacht even terug kunnen proeven van het Belgische leven, dus het aanpassingsproces is wat onderbroken en teruggeschroefd. Ik heb weer een bad kunnen nemen met warm water, verschillende groenten kunnen eten, snel kunnen internetten, tv kunnen zien, de kerstsfeer kunnen opvangen, enzovoort… het doet je allemaal wel wat meer vergelijken als je dan terug in Bundi komt. Hier is echt, tegenover in Gent, niets te doen, dus moet je je creativiteit wat gebruiken en wordt lezen, genieten, wandelen enzovoort je spare-time activiteiten. Ik heb er geen probleem mee, het zijn ook dingen die ik graag doe, maar het is gewoon aanpassen en gewoon worden natuurlijk. Niet zomaar een versnapering uit de frigo halen bijvoorbeeld, of de radio opzetten en wat muziek beluisteren (kan hier alleen op je laptop of met de mp3), een stukje goeie franse kaas op een lekker granenbroodje eten… kleine dingen, simpele dingen in feite, die je hier moet laten. Het geeft je een groter besef van de dingen uiteraard…

Ik ben trouwens Robert Fisks gigantische ‘de grote beschavingsoorlog’ aan het lezen. Zeeer interessant, maar zwaar, dus af en toe laten bezinken is de boodschap! Ik was ‘the mystic masseur’ van nobelprijswinnar Naipul aan het lezen, maar die ligt nog in mijn zak die we in Kampala hebben moeten achterlaten omdat we geen plaats meer hadden voor het teveel aan bagage. Die bagage die normaal vandaag zou moeten aankomen, maar tijd is niet de tijd zoals die bij ons loopt, dat heb ik ondertussen wel al door…

BTC: 8th january 2007 : meeting with James, district health coordinator

Vanmorgen heb ik een tweede ontmoeting gehad met James, de district health coordinator in verband met de Village Health Team policy. Momenteel zitten we in de implementeringsfase, dus het opzetten van de structuren en de vorming van de VHTs als sluitstuk hiervan. Volgens het tijdsschema zouden we nu met de training van de VHT members moeten starten, maar er is wat vertraging opgetreden. De mapping van de dorpen, de sensibilisering van de politieke organen op een village niveau en de mobilisering van de vrijwilligers voor de VHTs moeten nog gebeuren. De planning was dat dit in november zou plaatsvinden, maar het is blijkbaar nog niet gebeurd. Alles schuift dus een maandje op, de training van de VHT members is dus pas gepland voor februari.

Ik dacht dus vandaag al on the field te kunnen gaan, maar dat valt wel even tegen. Het voordeel is natuurlijk wel dat ik alles kan meevolgen in een vroegere fase en dus ook es kan zien hoe de sensibilisering gebeurt op het laagste niveau, wat ook wel heel boeiend zal zijn. Het draait er bij empowerment uiteindelijk ook om de bevolking duidelijk en voldoende te informeren over wat het doel en de objectieven zijn van een bepaald beleid van hogerhand. Om empowerment succesvol toe te passen is een prefase van oriëntatie en consensus met de verschillende stakeholders noodzakelijk.

De bedoeling is nu om volgende week maandag naar het veld te trekken, op voorwaarde dat James eerst met de CAO heeft gesproken die normaal gezien donderdag in Bundibugyo zou moeten aankomen. Veel als’en dus. Ik zal moeten leren om planningen flexibel op te vatten en meer rekening te houden met ‘onvoorziene omstandigheden’, moeilijk…

James is een heel sympathieke, vriendelijke en innemende man. Hij kent het programma heel goed en weet wat de objectieven ervan zijn. Hij is ook een optimistisch man, en ziet alles heel positief in. Ik hoop met hem mee dat het programma zijn verhoopte resultaten zal bereiken, want uiteindelijk zijn enkele kleine en continue ingrepen nodig om serieuze verbeteringen te boeken op vlak van gezondheidszorg, maar ik blijf realistisch. Er zijn enorm veel mensen betrokken bij dit programma; één team per dorp met ongeveer 5 à 6 members, ongeveer 50 dorpen per subcounty, twee subcounties Kasitu en Bubukwanga, dat maakt ongeveer honderd teams en 5 à 600 personen als member van een VHT alleen al, dan heb ik het nog niet over de betrokkenen op andere niveau’s, parish, subcounty, county en district.
Eerst zullen we wat meevolgen volgende week en misschien kan ik er voor zorgen dat er een soort van register wordt afgenomen waarin vermeld wordt wie lid wordt, welke achtergrond deze persoon heeft en wat zijn of haar motivatie is.

BTC : water and sanitation project

Zaterdag 6 januari ’07, Bubandi, sub-county grenzend aan Congo.
We hebben een waterproject bezocht die tot doel had de bevolking in Bubandi van water te voorzien. Het water wordt via een bron opgevangen, gezuiverd in een sedementatietank en opgeslagen in een centrale tank. Via deze centrale tank vertrekt één of meerdere hoofdpijpen die dan kunnen opsplitsen om uit te komen bij verschillende watertaps/kraantjes over het ganse subdistrict.

Vandaag zijn we hier en daar gaan kijken hoe het project vordert. De pijpen bleken nog niet te zijn gelegd. Men is nog bezig met graafwerken, dus het graven van greppels ongeveer twee meter diep, om de pijpen in te leggen. Vincent informeerde de bevolking ook over de rollen van de verschillende partijen (BTC, het district, de aannemer, de arbeiders), in het bijzonder de rol van de gemeenschap zelf: zorg en onderhoud van de tapkranen. Het is van belang de mensen duidelijk te maken dat onderhoud en een goed gebruik essentieel zijn voor zuiver water en een continue voorziening. Mensen zijn daar zelf voor verantwoordelijk, en kunnen via een lokaal comité voor water and sanitation zorgen voor een goed en eerlijk beheer van de watervoorziening. Men moet eerst rekening op zichzelf en de gemeenschap en pas in uiterste nood een beroep doen op mensen van het district, empowerment dus. Middelen voor onderhoud kunnen verkregen worden door een (kleine) bijdrage van de verschillende gezinnen die de tap gebruiken. Als men ziet dat dit geld goed beheert en gebruikt wordt voor het onderhoud van de taps, zal men in de toekomst waarschijnlijk ook een bijdrage leveren en een goed onderhoud blijven eisen en uitvoeren.

We hebben eveneens het belang gezien van kleine ingrepen op vlak van persoonlijke en gemeenschappelijk hygiëne om ziektes als diarree en dergelijke te vermijden. Een van deze ingrepen kan zijn het plaatsen van water en zeep bij ieder toilet zodat men handen goed wast als men het toilet heeft gebruikt. Deze kleine ingreep kan veel ziektes vermijden. Natuurlijk is de hardware, de ‘installatie’, niet voldoende en moet er ook aan de software worden gedacht. De gemeenschap, zowel de ouderen als jongeren, de mannen als vrouwen, maar zeker ook de kinderen (die het grootste slachtoffer zijn van deze ziektes) moeten bewust gemaakt worden van het belang ervan, en dat moet gebeuren onder andere via VHTs.

----------

Maandag 8 januari ’07, grens Bubukwanga sub-county en Harugali.
Laat op de dag zijn we een project gaan bekijken waar via een heel kleine bron op de bergflanken water wordt ontgonnen voor de subcounty Bubukwanga. Eerst wordt water vanuit de bron opgevangen in een tank waar een eerste zuivering plaatsvindt, dan komt die in een tweede en grotere sedementatietank terecht om uiteindelijk in een groot reservoir te komen, van waaruit de leidingen kunnen vertrekken. Interessant om te zien hoe het allemaal werkt, de ingenieur in ons kwam naar boven…

Faits divers van de week: measels

- week 1 -
We hebben alledrie de mazelen, ze gaan na een paar uur weg, maar komen elke dag terug ;-)
Het zijn kleine kleine vliegjes die je helemaal niet kunt zien, maar wel komen bijten in je armen, benen en gezicht. Je voelt er niks van en het heeft ook geen bijwerkingen. Je krijgt er alleen overal kleine rode ronde plekken van... net zoals de mazelen dus, maar zonder de koorts en de pijn!

[ vanaf dit jaar, 2007, start ik een nieuw rubriekje, de faits-divers van de week, een weetje over ons of Bundibugyo of Uganda. Dit is eentje van onze eerste week in december, maar zullen we beschouwen als de eerste van 2007 :-) ]

veilig geland

Een vermoeiende reis deze keer, maar een normale reis. Mooi en op tijd in London geland, niet te lang moeten wachten, redelijke goeie vlucht 's nachts om dan een halfuur vroeger dan gepland in Entebbe aan te komen. Ik ben vlug uit het vliegtuig gestapt om een van de eersten in de rij te zijn voor de aankoop van het visum, en dat ging dan ook heel snel. Uiteindelijk moest ik dan nog een goeie kwartier buiten wachten op mijn chauffeurs, Charles, Pieter en Nele. Ik kon dus nog rustig bekomen van de vlucht op mijn bankje in de ondertussen bedrukte warmte.

Dan met de chauffeur naar het huis van onze baas, vlug kadookes aan Pieter en Nele uitgedeeld (shampoo in een typisch Nele vormpje - en een echte westvleteren 12gr voor Pieter, waar ik uiteraard ook nog van zal proeven). Ik heb ook een kado gekregen, placemats voor zes, en een grotere voor de potten, in mooi zwart en rood, echt vree schoon.
Hierna zijn Nele en Pieter gaan werken op het hoofdkwartier en heb ik mij nog even opgefrist om in de middag ook naar BTC te trekken. Daar stond er een lekker Oegandees maal op mij te wachten; zoete aardappelen, rijst, pindanotensaus en iets dat eruit zag als rode kool maar niet zo smaakte in ieder geval, veel beter smaakte! Ik heb er van genoten, na dat vliegtuigeten.

Nu zit ik wat terug mijn weg te vinden in het werk... en in het weekend zouden we normaal naar Bundi moeten teruggaan waar het werk echt kan beginnen... eindelijk!!!

-> -> -> terug naar Oeganda

Morgen, dinsdag 2 januari, neem ik mijn vlucht terug naar Kampala. Ik vertrek na een waarschijnlijk lange en strenge security controle vanuit Brussel eerst naar Londen, om daar hopelijk met de voorziene twee uur tussentijd naar Kampala te vertrekken... Morgenavond om twintig voor zeven vertrek ik, om ongeveer 3 januari acht uur dertig terug aan te komen, een nachtvlucht dus :)


ben blij terug te keren, maar het is nog steeds raar. Ik zat hier maar een week, niet lang dus, maar toch ben ik het weer snel gewoon geraakt, het leventje hier. Ik ben natuurlijk nog maar voor drie weken in Oeganda geweest, maar toch, het aanpassingsvermogen hier werkte redelijk snel... en nu weer terug een klein beetje aanpassen, vreemd allemaal... het zal wel loslopen...

Opnieuw afscheid nemen is ook wel niet leuk, maar het moet nu eenmaal *slik slik*


tot gauw hoop ik... laat gerust iets weten via 'comments' of via een mailtje...